İLKOKUL
IBPYP
IB nedir?
IB-Uluslararası Bakalorya, Merkezi İsviçre’de bulunan, 1968 yılında kurulmuş bir uluslararası eğitim kuruluşu olan IB (Uluslararası Bakalorya) kültürlerarası anlayış ve saygı yoluyla daha iyi, daha barışçıl bir dünya yaratılmasına yardımcı olan, sorgulayan, bilgili ve duyarlı genç insanların gelişimini hedefler. Bunu gerçekleştirebilmek için IB okulları hükümetler ve uluslararası kuruluşlar ile çalışır, uluslararası eğitimi esas alarak öğrencinin gelişimini çok yönlü değerlendiren ve potansiyelini en iyi şekilde kullanmasına fırsat veren programlar geliştirir. Bu programlar dünyanın her yerinde öğrencileri diğer insanların farklılıklarına rağmen haklı olabileceklerini anlayan aktif, sevgi dolu ve yaşam boyu öğrenen bireyler olmaya teşvik eder.
IB-Uluslararası Bakalorya eğitimde dört program sunmaktadır:
⦁ İlk Yıllar Programı (PYP) – 1997 yılında tanıtıldı.
⦁ Orta Yıllar Programı (MYP) – 1994 yılında tanıtıldı.
⦁ Diploma Programı (DP) – 1969 yılında tanıtıldı.
⦁ Kariyer Odaklı Program (IBCC) – 2012 yılında tanıtıldı.
Bütün IB programları, öğrenenleri tüm insanlığın ve paylaştığımız gezegenimizin farkında olarak daha iyi ve daha huzurlu bir dünya oluşturmaya yardımcı olan uluslararası zihniyete sahip olmaya teşvik eder.
IB / PYP nedir?
IBPYP ((Uluslararası Bakalorya İlk Yıllar Programı), IB’nin 3-12 yaş aralığındaki çocukları kapsayan programıdır ve öğrenenlere ilgi çekici, düşünmeye zorlayan ve disiplinler üstü müfredat oluşturmayı amaçlar. PYP ‘de öğrenimin en iyi ve özgün olduğunda –gerçek hayatla ilgili ve disiplinler üstü olduğunda- geleneksel derslerle sınırlanmadığında ancak bu derslerle desteklenip zenginleştirildiğinde gerçekleştiğine inanılır.
IB PYP Programının Merkezinde Yer Alan Öğrenen Profilleri;
Bütün IB programlarının amacı, tüm insanlığın ve paylaştığımız gezegenin farkında olarak daha iyi ve daha huzurlu bir dünya yaratmaya yardımcı olan uluslararası zihniyete sahip insanlar yetiştirmektir.
IB öğrenenleri şu özelliklere sahip olmak için çalışırlar.
ARAŞTIRAN-SORGULAYAN: Araştırma ve sorgulama için gerekli becerileri geliştirerek merakımızı besleriz. Tek başına ve diğerleriyle birlikte nasıl öğreneceğimizi biliriz. Şevkle öğrenir ve öğrenme sevgimizi yaşam boyu sürdürürüz.
BİLGİLİ: Bilgiyi farklı disiplinlerin süzgecinden geçirerek kavramsal bir anlayışla kullanırız. Yerel ve küresel düzeyde önemli olan sorunlar ve fikirlerle ilgileniriz.
DÜŞÜNEN: Karmaşık problemleri çözüme kavuşturabilmek için eleştirel ve yaratıcı düşünme becerilerini kullanırız. Gerekçeli ve etik kararlar almaya dönük inisiyatif kullanırız.
İLETİŞİM KURAN: Kendimizi birden fazla dilde ve pek çok şekilde güvenle ve yaratıcı
şekilde ifade ederiz. Diger bireylerin ve grupların bakış açılarını dikkatle dinleyerek etkili şekilde iş birligi yaparız.
İLKELİ: Doğruluk ve dürüstlükle, güçlü bir hakkaniyet ve adalet anlayışıyla, tüm
insanların haysiyetine ve haklarına saygı duyarak hareket ederiz. Eylemlerimizin ve sonuçlarının sorumluluğunu alırız.
AÇIK GÖRÜŞLÜ: Diğerlerinin değerleri ve geleneklerinin yanı sıra kendi kültürlerimiz
ve bireysel geçmişlerimize de değer veririz. Farklı bakış açıları arar, değerlendirir ve bu deneyimlerimizle olgunlaşırız.
DUYARLI: Empati kurar, şefkat ve saygı gösteririz. Hizmet etme yükümlülüğüne
inanır, diğerlerinin hayatında ve kendi çevremizdeki dünyada olumlu bir
fark yaratmak için hareket ederiz.
RİSKİ GÖZE ALAN: Belirsizliğe ihtiyat ve kararlılıkla yaklaşırız; yeni fikirler ve yenilikçi izlemler
araştırmak için bağımsız ve ortaklaşa çalışırız. Zorluklar ve değişim
karşısında becerikli ve dayanıklıyız.
DENGELİ: Kendimizin ve başkalarının esenliğini sağlamak için yaşamımızın farklı
yönleri (entelektüel, fiziksel ve duygusal) arasında denge kurmanın
önemini biliriz. Diğer insanlarla ve yaşadığımız dünyayla olan
dayanışmamızın farkındayız.
DÖNÜŞÜMLÜ DÜŞÜNEN: Dünyayı, kendi fikir ve deneyimlerimizi derinlemesine düşünürüz.
Öğrenme ve kişisel gelişimimizi desteklemek amacıyla güçlü ve güçsüz
yanlarımızı anlamak için çaba sarfederiz.
Öğrenenin Özne Olması;
Öğrencilerin özne olabilmesi için seslerinin duyulduğu, söz ve seçme haklarının olduğu ve bulunduğu ortamı sahiplendiği bir eğitim ortamının yaratılması gereklidir.
Öğrenciler öğrenme süreci içerisinde kendi öğrenmelerinin sorumluluğunu alır, öğrenme ihtiyaçlarını planlamakta, sunmakta ve değerlendirmekte öğretmenler ve diğer öğrencilerle işbirliği yaparlar.
Öğretmenler, öğrencilerin fikirlerini dinleyerek, bu fikirlere saygı duyup tepki göstererek öğrencilerin yeteneklerini takdir ederler. İlişkiler, diyalog ve birbirine saygıyı vurgulayan iyi düşünülmüş değerlendirmeler yapar ve kararlar verirler.
Özne olmayı destekleyen öğretmenler;
• öğrenmeyi bireyselleştirmek için öğrencilerin mevcut yeteneklerini, ihtiyaçlarını ve ilgi alanlarını fark eder ve üzerinde dönüşümlü düşünürler
• öğrencinin düşünmesini ve eylemlerini daha da ilerletmek için öğrencilerin fikirlerini, meraklarını, bakış açılarını ve arzularını etkin bir şekilde dinlerler
• açık uçlu görevler vererek öğrencilerin ilgi alanlarını keşfetmeleri için özgünlüğü beslerler
• yaratıcılıklarını sergilemeleri ve risk almaları için öğrencilere fırsatlar sunarlar
• öğrenme ve öğretimi bilgilendirmek için değerlendirme kanıtları kullanarak öğrencilerin ne zaman yardıma ihtiyaç duydukları ve ne zaman duymadıkları konusunda dönüşümlü düşünürler
• düşünmelerini daha da ilerletmek için her öğrencinin etkinliklerini dinler ve tepki verirler
Öğrenciler;
• öğrenme süreçlerini ihtiyaçları doğrultusunda yönlendirdiklerinde,
• seçimler yaptıklarında,
• görüşlerini dile getirdiklerinde,
• sorular sorduklarında ve merak ettikleri konuları ifade ettiklerinde,
• anladıklarını paylaştıklarında,
• yeni anlamlar oluşturduklarında,
• öğrenme topluluğuna katılarak öğrenme sürecine katkıda bulunduklarında özne olduklarını sergilerler.
IB’nin temel aldığı öğrenme yaklaşımları;
⦁ Öğrenme yaklaşımlarının (ATL) temeli, nasıl öğreneceğini öğrenmenin öğrencinin eğitimine temel teşkil ettiği inancına dayanır.
⦁ Birbiriyle bağlantılı olan beş kategorideki beceriler ve ilgili alt beceriler, her yaştaki öğrenciyi öz düzenlemeli öğrenenler hâline gelmeleri için destekler.
⦁ Bir dizi strateji aracılığıyla, öğretmenler sorgulama programının hem içinde hem de dışında öğrenme yaklaşımlarının geliştirilmesi için ortaklaşa bir şekilde kapalı ve açık fırsatlara yönelik plan yaparlar.
Aşağıda 5 başlık altında toplanan bu beceriler sadece öğrenme süreci açısından değil öğrencilerin sınıfta ve okul dışındaki günlük hayatı açısından da son derece önemlidir.
Okulların ihtiyaçlarına göre alt beceri listelerini şekillendirebilmeleri mümkündür.
1)Düşünme becerileri
• Eleştirel düşünme becerileri (konu ve fikirlerin çözümlenmesi ve değerlendirilmesi)
• Yaratıcı düşünme becerileri (özgün fikirlerin geliştirilmesi ve yeni bakış açılarının değerlendirilmesi)
• Transfer becerileri (çoklu bağlamlarda becerilerin ve bilginin kullanımı)
• Dönüşümlü düşünme/üst-bilişsel beceriler (öğrenme sürecinin değerlendirilmesinde süreklilik)
2) Araştırma becerileri
• Bilgi okur-yazarlığı becerileri (oluşturma ve planlama, veri toplama ve kaydetme, sentezleme ve yorumlama, değerlendirme ve iletme)
• Medya okur-yazarlığı becerileri (fikir ve bilgiyi kullanmak ve oluşturmak için medya araçlarını kullanma)
• Medya ve bilginin etik kullanımı
3)İletişim becerileri
• Bilgi alışverişi becerileri (dinleme, yorumlama, konuşma)
• Okur-yazarlık becerileri (bilgi toplama ve iletme için okuma, yazma ve dilin kullanımı)
• Bilişim becerileri (bilgi toplama, soruşturma-araştırma ve iletme için teknolojinin kullanımı)
4) Sosyal beceriler
• Kişilerle pozitif ilişkiler kurma ve işbirliği geliştirme (öz-denetimin kullanımı, zorlukların yönetilmesi, akranların desteklenmesi)
• Sosyo-duygusal zekanın geliştirilmesi
5) Öz yönetim becerileri
• Organizasyon becerileri (zamanı ve görevleri etkili şekilde yönetme)
• Zihin durumları (bilinçli farkındalık, azim, duygu yönetimi, öz-motivasyon)
IBPYP’de kavram temelli müfredat;
⦁ IBPYP öğrencinin neyi anlaması gerektiği üzerine 7 anahtar kavram belirlemiştir.
⦁ Kavramlar, güçlü, geniş ve soyut düzenleme fikirleridir; bu fikirler disiplinlerüstü ya da ders temelli olabilir.
⦁ Kavramlar, dersler boyunca, dersler arasında ve ötesinde anlayışlar oluşturulmasına yardımcı olur.
⦁ Anahtar kavramlar, disiplinlerüstü sorgulama ünitesi kapsamında kavramsal anlayışlar için mercek görevi görürler; bağlantılı kavramlar da belli bir konuda kavramsal anlayışlar için mercek görevi görürler.
Anahtar kavramlar Kilit sorular Tanım
Biçim Neye benziyor? Her şeyin gözlemlenebilir, tanımlanabilir, betimlenebilir ve sınıflandırılabilir bilindik özellikleri olan bir şekli olduğu anlayışı.
İşlev Nasıl çalışıyor? Her şeyin bir amacı, rolü ya da araştırılabilir bir davranış tarzı olduğu anlayışı.
Nedensellik (sebep-sonuç) Neden böyle? Bir şeylerin kendiliğinden olmadığı anlayışı; devrede nedensellik ilişkileri vardır ve eylemlerin sonuçları olur.
Değişim Nasıl dönüşüyor? Değişimin, bir durumdan başka bir duruma geçiş süreci olduğu anlayışı. Evrenseldir ve kaçınılmazdır.
Bağlantı Başka şeylerle arasındaki bağlantı nedir? Herhangi bir öğenin eylemlerinin diğerlerini etkilediği, etkileşimli bir dünyada yaşadığımız anlayışı.
Bakış açısı Bakış açıları nelerdir? Bilginin farklı görüşlerle yönetildiği, böylece de farklı yorumlara, anlayışlara ve bulgulara neden olduğuna dair olan anlayış; bakış açıları bireysel, gruba özgü, kültürel ya da konuya özgü olabilir.
Sorumluluk Sorumluluklarımız nelerdir? İnsanların kendi anlayışlarını, inançlarını ve değerlerini temel alarak seçimler yaptıkları ve bunun sonucunda hayata geçirdikleri eylemlerin bir fark yarattığı anlayışı.
IBPYP’nin Disiplinlerüstü Temaları;
IBPYP geleneksel ders sınırlarının ötesine geçen öğrencilerin ne hakkında bilgi sahibi olması gerektiği üzerine çalışılmış 6 disiplinlerüstü tema sunar. Bütün bu tema başlıkları altında sorgulama üniteleri planlanır. Öğrenciler, küresel düzeyde önem taşıyan disiplinler üstü bir temaya ilişkin konuları araştırır, sorgular ve öğrenirler.
Disiplinlerüstü temalar Tanım
Kim olduğumuz
Benliğin doğasına yönelik sorgulama; inançlar ve değerler; kişisel, fiziksel, zihinsel, sosyal ve ruhsal sağlık; aileler, arkadaşlar, topluluklar ve kültürler dâhil olmak üzere insan ilişkileri; haklar ve sorumluluklar; insan olmanın anlamı.
Bulunduğumuz mekan ve zaman
Yer ve zaman içerisindeki yerimize yönelik sorgulama; kişisel geçmişler; evler ve yolculuklar; insanoğlunun buluşları, keşifleri ve göçleri; yerel ve küresel açılardan bireylerin ve medeniyetlerin arasındaki ilişkiler ve ara bağlantılar.
Kendimizi ifade etme yollarımız
Fikirleri, duyguları, doğayı, kültürü, inançları ve değerleri nasıl keşfedip ifade ettiğimize dair bir sorgulama; yaratıcılığımız hakkında dönüşümlü düşünme, yaratıcılığımızı arttırma ve zevk alma yollarımız; estetiği takdir edişimiz.
Dünyanın işleyişi
Doğal dünyaya ve yasalarına dair bir sorgulama; doğal dünya (fiziksel ve biyolojik) ve insan toplumları arasındaki etkileşim; insanların bilimsel ilkeleri anlayışlarını kullanış şekilleri; bilimsel ve teknolojik gelişmelerin toplum ve çevre üzerindeki etkisi.
Kendimizi düzenleme biçimimiz
İnsan yapımı sistemler ve topluluklar arasındaki bağlantılara dair bir sorgulama; kurumların yapısı ve işlevi; toplumsal karar alma; ekonomik faaliyetler ve bu faaliyetlerin insanoğlu ile çevre üzerindeki etkisi.
Gezegeni paylaşma
Sınırlı kaynakları diğer insanlar ve canlılarla paylaşma mücadelesinde haklar ve sorumluluklara dair bir sorgulama; topluluklar ve toplulukların içindeki ve aralarındaki ilişkiler; eşit fırsatlara erişim; barış ve çatışma çözümü.
EYLEM – Öğrencilerimizin nasıl eyleme geçmelerini istiyoruz?
Öğrenciler, araştırma-sorgulamalarına yanıt olarak veya olumlu bir değişimi hayata geçirme güdüsüyle veya öğrenmelerini daha da ilerletmek için eyleme geçerler.
Öğrencinin özne olmasının merkezinde yer alan eylem, İlk Yıllar Programı (PYP) öğrenme süreci ve programın tamanını kapsayan uluslararası bilinç kazanımıyla bütünleşiktir. Öğrenciler, bireysel ve toplu eyleme geçerek, uluslararası bilince sahip olmanın sorumluluklarını anlamaya ve ortak bir amaç için başkalarıyla çalışmanın yararlarını takdir etmeye başlarlar. Öğrenciler, bir fark yaratabilmek için seçebilecekleri somut eylemleri gördüklerinde, kendilerini yetkin, becerikli ve değişimin etkin özneleri olarak görürler.
Öğrenciler tarafından başlatılan PYP eylemi özgün, anlamlı, farkındalıklı, sorumlu ve duyarlıdır. Eylem, öğrenme topluluğu tarafından desteklenir. Eylem şu şekilde olabilir:
⦁ tutumda değişiklik
⦁ gelecekteki bir eyleme yönelik düşünce ya da plan
⦁ kişinin kendisine, başkalarına ve de çevreye karşı sorumluluğunun ya da saygısının sergilenmesi
⦁ genç taraftarlık grubuna öncülük etmeye ya da katılmaya yönelik taahhüt
⦁ okulun karar verme sürecine katılım ya da topluluktaki, yerelde ve küreseldeki karar verme sürecine dair destek ifadesi.
PYP SERGİSİ nedir?
IB programının amacı, tüm insanlığın ve paylaştığımız gezegenin farkında olarak daha iyi ve daha huzurlu bir dünya oluşturmaya yardımcı olan uluslararası zihniyete sahip insanlar yetiştirmektir. PYP sergisi; öğrenenlerin PYP’de öğrendiklerini sentezleyip bunları okuldaki topluluk üyeleriyle paylaşmasına fırsat verdiğinden öğrencilerin yaşamında önemli bir yeri temsil eder. Bu süreçte öğrencilerden beklenen, takım ile ortaklaşa yürütülen disiplinler üstü bir sorgulama sürecine dahil olmaları ve bu kapsamda gerçek yaşama dair konuları ya da sorunları tanımlamaları, sorgulamaları ve bunlara çözüm sunmalarıdır. Sergi sunumu öğrenenlerin PYP’ den mezun olmalarını sağlayan bir kutlama törenidir. Öğrenenler belirlenen çalışma takvimine göre kendi araştırmalarının ve sorgulama süreçlerinin sorumluluğunu kendileri alırlar. Yürütülecek çalışmanın tüm basamakları öğrenen merkezlidir. Danışman ve sınıf öğretmenleri süreci takip edip kayıt altına alırlar.
